การบำรุงรักษาระบบนิวแมติก
การบำรุงรักษาระบบปรับสภาพลมอัด
ในระบบนิวแมติกที่ใช้เครื่องอัดลมจ่ายพลังงาน ลมอัดมักจะมีปัญหาเรื่องความชิ้นและฝุ่นละอองซึ่งปะปนอยู่ในบรรยากาศ จึงจำเป็นต้องกำจัดสิ่งสกปรกเหล่านี้ออกก่อนนำไปใช้งาน โดยการใช้กรองลมทำความสะอาดลมเพื่อกำจัดฝุ่นละอองและความชื้น ในบางครั้งอากาศมีปริมาณความชื้นมาก ในระบบก็จำเป็นจะต้องมีเครื่องทำให้อากาศแห้ง สำหรับกรองลมนั้นควรจะทำความสะอาดทุก ๆ 100 ชั่วโมงของการทำงานหรือประมาณ 3 เดือน โดยการนำเอากรองลมมาล้างทำความสะอาด (ในกรณีที่กรองลมทำด้วยวัสดุที่เป็นโลหะซินเตอร์) แต่ถ้ากรองกระดาษก็ใช้ลมเป่าอย่างเดียวก็พอ แต่ถ้าเกิดท่อทางเข้าของลมอัดกับท่อทางออกของลมอัดมีค่าความกดดันตกคร่อมเกินกว่า 1 บาร์เมื่อไร ก็ควรจะเปลี่ยนกรองนั้นเสียใหม่ สิ่งแปลกปลอมที่เข้าไปภายในระบบ อาจก่อให้เกิดปัญหากับอุปกรณ์นิวแมติกได้
สิ่งแปลกปลอมที่มีในลมอัดมีผลต่ออุปกรณ์ในระบบนิวแมติกซึ่งจะมีอายุการใช้งานนานหรือไม่นั้นขึ้นอยู่กับคุณภาพลมอัดว่ามีคุณภาพเพียงใด โดยส่วนใหญ่สิ่งแปลกปลอมที่ปนมากับลมอัดมีดังนี้
1. ความชื้น สาเหตุส่วนใหญ่เนื่องมาจากลมอัดประกอบด้วยไอน้ำจำนวนมาก เพราะเครื่องอัดลมจะอัดลมจากบรรยากาศ ซึ่งมีค่าความชื้นสูง ค่าความชื้นของอากาศในประเทศไทยโดยทั่วไปมีค่าความชื้นสัมพัทธ์ประมาณ 60% เช่น ถ้าต้องการอัดลม 1 m3 ที่ความดัน 7 kgf/cm2 (ความดันเกจ) จะต้องใช้อากาศที่บรรยากาศถึง 8 m3 ดังนั้ค่าความชื้นจึงมีมากถึง 8 เท่าของบรรยากาศปกติ ส่วนผสมของไอน้ำในอากาศจะไม่คงที่เสมอไป ทั้งนี้จะต้องขึ้นอยู่กับอุณหภูมิด้วย สำหรับแนวทางแก้ไขในการระบายน้ำที่เกิดจากความชื้น สามารถทำได้โดยใช้เครื่องระบายความร้อนลมอัดเพื่อดักเอาไว้ก่อน ถ้ายังมีความชื้นปนอยู่ก็อาจจะใช้เครื่องทำอากาศแห้งติดตั้งเข้าไปในระบบอีกทีหนึ่ง จะทำให้ความชื้นที่เจือปนไปกับลมอัดมีค่าน้อยมาก
2. น้ำมันหล่อลื่นที่ปนไปกับลมอัด สาเหตุส่วนใหญ่ที่เกิดเนื่องจากการสึกหรอของแหวนลูกสูบของเครื่องอัดลม ซึ่งจะทำให้ละอองน้ำมันหล่อลื่นเล็ดรอดขึ้นมาผสมกับลมอัดภายในกระบอกสูบได้ สาเหตุดังกล่าวมักเกิดขึ้นกับเครื่องอัดลมประเภทลูกสูบ ซึ่งการแก้ไขปัญหาดังกล่าวจะใช้กรองลมที่มีขนาดละเอียด 2 ถึง 40 ไมครอนมากรองเพื่อแยกน้ำมันออกจากลมอัดในกรณีที่อุปกรณ์ของระบบนิวแมติกไม่ต้องการน้ำมันหล่อลื่น แต่ถ้าต้องการกรองละเอียดมากอาจจะใช้กรองที่มีความสามารถในการกรอง 0.8 ถึง 0.01 ไมครอนกรองก็ได้ แต่ถ้าเป็นอุปกรณ์นิวแมติกที่ต้องการน้ำมันหล่อลื่นไปหล่อลื่นอุปกรณ์ ก็ไม่จำเป็นต้องใช้กรองละเอียดมาก ๆ ก็ได้
3. สารออกไซด์ ที่เกิดขึ้นเนื่องจากคาร์บอนและน้ำมันดิบที่มีอยู่ในน้ำมันหล่อลื่น เมื่อเครื่องอัดอากาศระบบลูกสูบทำงานจะอัดอากาศให้มีอุณหภูมิสูงขึ้น จึงมีผลทำให้น้ำมันหล่อลื่นเกิดออกไซด์แยกตัวออกมา การแก้ปัญหาดังกล่าวควรเลือกใช้กรองที่มีความสามารถในการกรองได้ละเอียดถึง 0.3 ไมครอนมาใช้ในการกรอง และควรเลือกใช้น้ำมันหล่อลื่นที่มีคุณภาพ และเปลี่ยนตามกำหนดเวลาที่บริษัทผู้ผลิตกำหนด
4. ฝุ่นละออง สาเหตุที่มีฝุ่นละอองมาได้ด้วยกันหลายทาง แต่ดังที่ได้กล่าวมาแล้วว่าที่มาของฝุ่นละออกมีทีมาอยู่ 2 แหล่งคือ ภายในระบบเอง ซึ่งได้แก่ เศษซีล เศษวัสดุ สนิม เศษของเทปพันท่อ เศษเกลียวสเก็ดเชื่อมที่เกิดขึ้นในระบบการเดินท่อส่งลม และอีกแหล่งมาจากภายนอกซึ่งจะมีปริมาณมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับสิ่งแวดล้อมของโรงงานนั้น ๆ การแก้ไขควรติดตั้งกรองที่มีคุณภาพสูงเข้าไปในระบบท่อส่งลมเมนที่หนึ่งก่อนที่จะนำลมไปผ่านกรองเข้าเครื่องจักร และหมั่นทำความสะอาดกรองทาง
5. ข้อบกพร่องที่มาจากการหล่อลื่น ในวาล์วนิวแมติกบางแบบยังต้องการการหล่อลื่นอยู่ จึงจำเป็นจะต้องมีการผสมน้ำมันหล่อลื่นไปกับลมอัด ซึ่งน้ำมันหล่อลื่นนี้ควรจะเป็นน้ำมันไฮดรอลิก ซึ่งได้กล่าวมาแล้วในบทที่ 3 ไม่ควรให้น้ำมันหล่อลื่นผสมน้อยเกินไปเพราะจะทำให้ชิ้นส่วนที่มีการเสียดสีกันภายในวาล์ว และซีลต่า ง ๆ เกิดการสึกหรอได้ แต่ถ้ามีปริมาณมากเกินไปก็ไม่เหมาะสม เพราะจะทำให้น้ำมันไหลออกมาพร้อมกับลมอัดทางท่อทางระบายทิ้ง ทำให้เกิดความสกปรกและอัดตันภายในตัวเก็บเสียงได้ จำนวนน้ำมันที่ผสมมากหรือน้อยได้กล่าวมาแล้วในบทที่ 3 เช่นกัน
การจัดการบำรุงรักษา
อุปกรณ์นิวแมติกทุกชิ้น ควรจะต้องมีการตรวจสอบเป็นระยะเวลาทีแน่นอนตามระยะเวลาการใช้งานของอุปกรณ์แต่ละชิ้น ทั้งนี้เพื่อเป็นการป้องกันความเสียหายอันอาจจะเกิดขึ้นได้ภายในระบบ